Inspekcja przed zakupem - na co zwrócić uwagę?

1. Przygotowanie do inspekcji

Zanim udasz się na oględziny samochodu, warto się odpowiednio przygotować:

• Wybierz jasny dzień na oględziny - światło słoneczne ułatwia dostrzeżenie wad lakieru i karoserii
• Zaplanuj wystarczająco dużo czasu (minimum 1-2 godziny)
• Przygotuj latarkę do sprawdzania trudno dostępnych miejsc
• Ubierz się w wygodne ubrania, których nie będzie szkoda pobrudzić
• Jeśli to możliwe, umów się w miejscu, gdzie auto można podnieść (warsztat, stacja kontroli pojazdów)
• Przygotuj listę kontrolną elementów do sprawdzenia
• Zabierz ze sobą magnes (do sprawdzania szpachli), miernik lakieru (jeśli posiadasz) oraz urządzenie do diagnostyki komputerowej

Jeżeli nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie przeprowadzić inspekcję, warto rozważyć zabranie ze sobą mechanika lub skorzystanie z usług profesjonalnych firm zajmujących się inspekcją pojazdów, takich jak Auto Ekspert.

2. Weryfikacja dokumentów i historii pojazdu

Zanim zaczniesz badać sam samochód, dokładnie przeanalizuj jego dokumentację:

• Dowód rejestracyjny - sprawdź zgodność numeru VIN, numeru silnika, daty pierwszej rejestracji
• Karta pojazdu (jeśli istnieje) - zweryfikuj historię właścicieli
• Książka serwisowa - sprawdź regularność przeglądów, historię napraw, zgodność przebiegu
• Historia pojazdu - warto sprawdzić auto w bazie CEPiK lub płatnych bazach, takich jak AutoDNA, Carfax, Carvertical
• Faktury i rachunki za naprawy - dają wgląd w historię serwisową
• Badania techniczne - sprawdź daty i uwagi z ostatnich badań

Zwróć szczególną uwagę na zgodność przebiegu w różnych dokumentach. Rozbieżności mogą wskazywać na cofanie licznika - jedną z najczęstszych form oszustwa na rynku samochodów używanych.

Ważne jest również, aby sprawdzić, czy samochód nie ma niespłaconych kredytów, nie jest wpisany jako skradziony lub uczestniczący w poważnym wypadku. Więcej na temat weryfikacji historii pojazdu w bazach danych przeczytasz w naszym artykule "Sprawdzanie historii pojazdu - bazy danych i raporty".

3. Oględziny zewnętrzne karoserii i lakieru

To jeden z najważniejszych etapów inspekcji, który może ujawnić wcześniejsze naprawy powypadkowe:

• Obejdź samochód dookoła i ocenź ogólny stan karoserii oraz równomierne odstępy między elementami
• Sprawdź lakier - różnice w odcieniu lub strukturze mogą wskazywać na naprawy
• Użyj miernika grubości lakieru lub magnesu - nierównomierna grubość powłoki lakierniczej (powyżej 200 μm) może wskazywać na szpachlowanie
• Obejrzyj samochód pod różnymi kątami - niektóre wgniecenia są widoczne tylko z określonych perspektyw
• Dokładnie sprawdź wszystkie szczeliny między elementami karoserii - nierówne lub zbyt duże mogą sugerować nieprofesjonalną naprawę
• Sprawdź podwozie i progi pod kątem korozji i śladów napraw
• Zwróć uwagę na szyby - sprawdź, czy mają jednakowe oznaczenia i daty produkcji

Głównym celem tych oględzin jest wykrycie czy samochód uczestniczył w poważnym wypadku. Pojazdy powypadkowe często mają problemy z geometrią, mogą być mniej bezpieczne i często kosztują znacznie więcej w utrzymaniu.

4. Sprawdzenie komory silnika

Komora silnika może zdradzić wiele o stanie technicznym pojazdu:

• Ogólny stan silnika - sprawdź czystość (zbyt czysty może sugerować maskowanie problemów)
• Wycieki oleju, płynu chłodniczego lub płynu hamulcowego - szczególnie w okolicach uszczelnień i połączeń
• Stan pasków napędowych - szukaj pęknięć, przetarć
• Sprawdź poziom oleju - powinien być pomiędzy oznaczeniami MIN i MAX, a sam olej nie powinien być zbyt ciemny
• Poziom płynu chłodniczego - zbyt niski może wskazywać na problemy z układem chłodzenia
• Akumulator - zwróć uwagę na jego stan i wiek
• Sprawdź numery identyfikacyjne silnika i nadwozia - powinny być zgodne z dokumentacją
• Stan przewodów elektrycznych - szukaj prowizorycznych napraw czy przetarć

Wszelkie nierównomierne ślady rdzy, nowe śruby czy wgniecenia mogą wskazywać na wcześniejsze naprawy lub wypadki. Zwróć też uwagę na ewentualne ślady wody w komorze silnika (mogą wskazywać na zalanie pojazdu).

5. Kontrola wnętrza pojazdu

Stan wnętrza pojazdu nie tylko wpływa na komfort, ale może też ujawnić ukryte problemy:

• Sprawdź stan foteli, podsufitek i dywaników - poziom zużycia powinien odpowiadać wiekowi i przebiegowi pojazdu
• Zweryfikuj działanie wszystkich przełączników i przycisków - klimatyzacja, szyby elektryczne, lusterka, radio
• Sprawdź działanie wszystkich kontrolek na desce rozdzielczej
• Zwróć uwagę na zapach we wnętrzu - zapach stęchlizny może wskazywać na zalanie
• Sprawdź stan pedałów i kierownicy - zbyt duże zużycie może wskazywać na znacznie wyższy przebieg niż deklarowany
• Dokładnie sprawdź licznik kilometrów - szukaj śladów manipulacji, sprawdź podświetlenie wszystkich segmentów
• Upewnij się, że pas bezpieczeństwa rozwija się i zwija płynnie
• Sprawdź działanie sygnału dźwiękowego, wycieraczek i spryskiwaczy

W przypadku samochodów wyposażonych w zaawansowane systemy multimedialne, warto sprawdzić ich działanie, aktualność map nawigacji oraz możliwość połączenia z telefonem.

6. Diagnostyka komputerowa

Współczesne samochody są naszpikowane elektroniką, a diagnostyka komputerowa może ujawnić problemy, które nie są widoczne gołym okiem:

• Podłącz czytnik diagnostyczny do gniazda OBD samochodu (zwykle znajduje się pod kierownicą)
• Sprawdź zapisane kody błędów - nawet jeśli kontrolka silnika nie świeci, w pamięci sterownika mogą być zapisane błędy
• Skontroluj liczbę cykli kasowania błędów - sprzedawcy często kasują błędy przed sprzedażą
• Sprawdź rzeczywisty przebieg w modułach sterujących (czasami można odczytać prawdziwy przebieg)
• Zweryfikuj działanie wszystkich czujników - tlenu, masy powietrza, temperatury, itp.
• Sprawdź stan akumulatora i alternatora

Jeśli nie posiadasz własnego czytnika diagnostycznego, możesz skorzystać z usług warsztatów lub firm specjalizujących się w inspekcjach pojazdów. Koszt takiej diagnostyki to zwykle 50-150 zł, ale potencjalnie może uchronić przed zakupem problematycznego auta wartego dziesiątki tysięcy złotych.

7. Uruchomienie silnika i sprawdzenie pracy

Kluczowy etap, który może ujawnić wiele problemów z jednostką napędową:

• Rozpocznij test na zimnym silniku - problemy często ujawniają się przed osiągnięciem temperatury roboczej
• Obserwuj dym z rury wydechowej:
  • Biały dym (para) - normalne przy zimnym silniku, ale jeśli utrzymuje się, może wskazywać na problemy z uszczelką pod głowicą
  • Niebieski dym - wskazuje na spalanie oleju, zwykle z powodu zużytych pierścieni tłokowych lub uszczelnień zaworów
  • Czarny dym - problemy z mieszanką paliwowo-powietrzną, zbyt bogata mieszanka
• Sprawdź, czy silnik pracuje równomiernie na biegu jałowym (bez drgań i wahań obrotów)
• Nasłuchuj nietypowych dźwięków - stukanie, grzechotanie, piszczenie
• Sprawdź działanie turbosprężarki (jeśli jest) - czy nie wydaje niepokojących dźwięków i czy zapewnia odpowiednie przyspieszenie
• Obserwuj wskaźniki na desce rozdzielczej, szczególnie temperaturę

Po rozgrzaniu silnika do temperatury roboczej, ponownie sprawdź jego pracę - niektóre problemy ujawniają się dopiero wtedy. Zwróć uwagę, czy wentylator chłodnicy włącza się we właściwym momencie.

8. Jazda próbna

Jazda próbna to niezbędny element inspekcji, pozwalający sprawdzić wiele aspektów pojazdu w warunkach rzeczywistych:

• Zaplanuj trasę zawierającą: miasto, drogę szybkiego ruchu i nierówności
• Sprawdź działanie sprzęgła - czy nie ślizga się, czy punkt załączania jest odpowiedni
• Zwróć uwagę na skrzynię biegów - czy biegi wchodzą płynnie, bez oporów i hałasu
• Oceń skuteczność hamulców - czy samochód hamuje prosto, bez ściągania
• Zwróć uwagę na układ kierowniczy - czy samochód jedzie prosto, czy kierownica nie ma zbyt dużego luzu
• Sprawdź zawieszenie na nierównościach - nasłuchuj stuków i oceniaj komfort jazdy
• Przetestuj przyspieszenie w różnych zakresach obrotów
• Zwróć uwagę na nietypowe dźwięki podczas jazdy, szczególnie przy skręcaniu i hamowaniu

Podczas jazdy próbnej staraj się sprawdzić auto w różnych warunkach - przyspieszanie, hamowanie, jazda ze stałą prędkością. Dobrym pomysłem jest także wykonanie kilku ostrych manewrów (na pustym parkingu) aby sprawdzić reakcję podwozia.

9. Sprawdzenie opon i układu hamulcowego

Opony i hamulce to elementy bezpośrednio wpływające na bezpieczeństwo:

Opony:

• Sprawdź głębokość bieżnika - minimalna legalna to 1,6 mm, ale dla bezpieczeństwa zaleca się minimum 3 mm
• Zwróć uwagę na równomierność zużycia - nierównomierne zużycie może wskazywać na problemy z geometrią lub zawieszeniem
• Sprawdź wiek opon (kod DOT) - opony starsze niż 5-6 lat powinny być wymienione nawet jeśli bieżnik wygląda dobrze
• Poszukaj pęknięć i wybrzuszeń na bokach opon
• Sprawdź, czy wszystkie opony są tego samego typu i producenta (przynajmniej na jednej osi)

Układ hamulcowy:

• Sprawdź grubość klocków hamulcowych - jeśli są na granicy zużycia, uwzględnij koszt wymiany
• Oceń stan tarcz hamulcowych - szukaj rowków, pęknięć, korozji
• Sprawdź stan przewodów hamulcowych - szukaj wycieków, korozji
• Zwróć uwagę na poziom płynu hamulcowego - niski poziom może wskazywać na zużyte klocki lub wycieki

Pamiętaj, że wymiana tych elementów może być kosztowna, szczególnie w przypadku droższych modeli. Lepiej uwzględnić te koszty przy negocjacjach ceny niż później być zaskoczonym dodatkowymi wydatkami.

10. Sprawdzenie podwozia

Najlepiej przeprowadzić na kanale lub podnośniku, ale wiele można zobaczyć także przy użyciu latarki:

• Poszukaj wycieków oleju z silnika, skrzyni biegów, dyferencjału
• Sprawdź stan zawieszenia - amortyzatory (wycieki oleju), sprężyny (pęknięcia), wahacze
• Oceń stan układu wydechowego - korozja, nieszczelności, stan wieszaków
• Sprawdź podłogę pod kątem korozji i napraw
• Oceń stan osłon gumowych przegubów napędowych (pęknięcia mogą prowadzić do zniszczenia przegubu)
• Sprawdź stan miechów pneumatycznych (jeśli występują)
• Poszukaj świeżych śladów napraw - nowe spawy, świeże podkłady antykorozyjne

Podwozie często mówi prawdę o samochodzie, której nie widać z zewnątrz. Rdza, wycieki, prowizoryczne naprawy - wszystko to może świadczyć o zaniedbaniu auta lub ukrytych problemach.

11. Triki sprzedawców - na co uważać

Nieuczciwi sprzedawcy stosują różne metody, aby ukryć wady samochodów:

• Cofanie licznika - jeden z najpopularniejszych oszustw
• Ukrywanie historii powypadkowej - profesjonalne naprawy mogą być trudne do wykrycia bez specjalistycznego sprzętu
• Maskowanie wycieków - czyszczenie silnika i podwozia przed sprzedażą
• Ukrywanie korozji - tymczasowe naprawy kosmetyczne, zakrywanie rdzy podkładem
• Kasowanie komunikatów o błędach przed oględzinami
• Tymczasowe naprawy mające wytrzymać tylko do sprzedaży
• Dodawanie dodatków do oleju aby tymczasowo zmniejszyć głośność silnika
• Stosowanie środków uszczelniających w układzie chłodzenia lub skrzyni biegów, aby ukryć wycieki

Bądź szczególnie ostrożny, jeśli sprzedawca nie chce pokazać samochodu na zimnym silniku, odmawia diagnostyki komputerowej, próbuje ograniczyć czas oględzin lub niechętnie odpowiada na pytania.

12. Lista kontrolna - podsumowanie

Dla ułatwienia procesu inspekcji, przygotowaliśmy krótką listę kontrolną do wydrukowania:

Kiedy warto skorzystać z profesjonalnej pomocy?

Samodzielna inspekcja jest wartościowa, ale profesjonalna pomoc może być nieoceniona, szczególnie gdy:

• Kupujesz droższy samochód (ryzyko finansowe jest większe)
• Nie masz doświadczenia w ocenie stanu technicznego pojazdów
• Samochód ma nietypową historię (import, więcej niż 3 właścicieli)
• Podejrzewasz, że auto mogło uczestniczyć w wypadku
• Chcesz mieć pewność, że nie przegapisz istotnych problemów

W Auto Ekspert oferujemy profesjonalne inspekcje przedsprzedażowe przeprowadzane przez doświadczonych mechaników. Nasza usługa obejmuje wszystkie opisane w tym artykule punkty oraz szczegółową diagnostykę komputerową. Dodatkowo, otrzymasz raport z inspekcji, który może służyć jako argument w negocjacjach cenowych.